...ή τα Κουλουβάχατα της Ιστορίας!
Η Μαρία Ρεπούση ξεσπάθωσε υπερασπιζόμενη το επίμαχο βιβλίο: «Οι κυριότερες διαφωνίες δεν είναι ούτε παιδαγωγικές, ούτε ιστορικές. Υπάρχουν κάποιοι που χρησιμοποιούν την εκπαίδευση για να διατηρήσουν ή και να αποκτήσουν εκλογική πελατεία. Με συνθήματα και όχι με επιχειρήματα, εκμεταλλεύονται τις ευαισθησίες της κοινής γνώμης για την Ιστορία και την Εκπαίδευση. Αυτό που προσπαθούν να κάνουν είναι να μετατρέψουν το σχολείο σε κομματική αρένα. Δεν ισχυρίζομαι ότι είναι οι μόνες αντιδράσεις. Υπάρχουν αντιδράσεις που θέλουν να ανατρέψουν κάθε προσπάθεια αλλαγών, καινοτομιών στο ελληνικό σχολείο. Θέλουν να κρατήσουν την Ιστορία στη μυθική και αντιπαιδαγωγική της εκδοχή. Εγκλωβισμένοι στους μύθους και την παπαγαλία. Δεν μπορούμε, όμως, εμείς να το επιτρέψουμε. Και όταν λέω εμείς εννοώ την επιστημονική και εκπαιδευτική κοινότητα».
Ο ιστορικός και συγγραφέας, Σαράντης Καργάκος μιλώντας στον ΑΝΤ1 έκανε λόγο για ιστορικό κανιβαλισμό, ενώ ένας εκ των συγγραφέων ο Βαγγέλης Σιτσίδης τόνισε πως εάν διαβαστεί με νηφαλιότητα δεν υπάρχει ούτε αποσιώπηση ούτε παραπληροφόρηση ούτε συνωμοσιολογία.
Ο καθηγητής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Αντώνης Λιάκος έθεσε το ερώτημα εάν μας χρειάζεται μια «πολιτικά ορθή» Ιστορία και απάντησε: «Αν με αυτόν τον όρο περιγράφουμε μια Ιστορία που απαλείφει τις διαφορές, όχι. Αλλά μας χρειάζεται μια "πολιτικά ήπια" Ιστορία χωρίς τη λατρεία του αίματος».
Ο Βασίλης Παναγιωτόπουλος από το Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών το χαρακτήρισε «βιβλίο-εργαστήρι» μέσα σε μια «τάξη-εργαστήρι που αξίζει τον κόπο να ονειρευόμαστε, όπου ο δάσκαλος καλείται δημιουργικά ως εκπαιδευτικός να γίνει παραγωγός και σκηνοθέτης του μαθήματός του, ακόμη και μέσα από τις αντιρρήσεις του, αν έχει και μέσα από τις δικές του ερμηνείες, αν το θελήσει».
Για κάποιους η Ιστορία δεν είναι μάθημα αλλά κατηχητικό, είπε ο Ηλίας Νικολακόπουλος από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και επισήμανε ότι «το βιβλίο δεν αναιρεί μύθους, αλλά μόνο εξ απαλών ονύχων». Ιδιαίτερα επικριτικός για τον πραγματικό ρόλο της Εκκλησίας σε αυτή τη διαμάχη ήταν ο Χρήστος Λούκος από το Πανεπιστήμιο Κρήτης.
Ο καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου Στέφανος Πεσμαζόγλου υποστήριξε ότι «εκπαιδευτικά το βιβλίο αρνήθηκε να εξυπηρετήσει την καλλιέργεια της μισαλλοδοξίας και της έχθρας» και πρόσθεσε ότι «τα περισσότερα βιβλία που προηγήθηκαν καλλιέργησαν λιγότερο ή περισσότερο την αντιπαλότητα και την εχθρότητα, ανάγοντας σε αξιωματική αλήθεια ότι Ελληνες και Τούρκοι υπήρξαν και θα παραμείνουν προαιώνιοι εχθροί».
Ο καθηγητής Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου Κωνσταντίνος Ρωμανός σημειώνει ότι στο βιβλίο «περιορίζεται η Ελληνική Επανάσταση σε ελάχιστες γραμμές και απλά αναφέρονται τα ονόματα οπλαρχηγών χωρίς ειδική μνεία στη δράση τους. Ωραιοποιείται η οθωμανική δεσποτεία, καθώς υποστηρίζεται ότι ο λαός αφηνόταν να ζει σύμφωνα με τα ήθη και τα έθιμά του και ότι οι σουλτάνοι συνήθιζαν να διατηρούν θαυμαστή τάξη. Για την Καταστροφή της Σμύρνης αναφέρεται ότι «χιλιάδες Ελληνες συνωστίζονται στην παραλία προσπαθώντας να μπουν στα πλοία και να φύγουν για την Ελλάδα» και δεν γίνεται αναφορά στις συνθήκες φυγής του ελληνικού πληθυσμού».
Από την πλευρά της, η καθηγήτρια Μαρία Ρεπούση σημείωσε ότι «η συγγραφική ομάδα δεν θα δεχθεί διόρθωση από το λεγόμενο -ας μου επιτραπεί- εθνικιστικό λόμπι. Δεν διεκδικούμε το αλάθητο. Το βιβλίο είναι εργαλείο, δεν είναι Βίβλος. Θα συγκεντρωθούν οι παρατηρήσεις των εκπαιδευτικών και αφού ακολουθηθεί η έγκυρη διαδικασία, θα ανταποκριθούμε στις παρατηρήσεις τους».
Το υπουργείο Παιδείας περίμενε ευνοϊκή απόφαση από την Ακαδημία Αθηνών, στην οποία το είχε στείλει προς κρίση, όμως τελικά η κρίση της Ακαδημίας προκάλεσε... κρίση και άρνηση στο αίτημα για απόσυρση του βιβλίου από την κυρία Μαριέττα Γιαννάκου, κρίση και σε εμάς που προσπαθούμε να βγάλουμε μια άκρη σ' αυτή την ιστορία.
Τα συμπεράσματα των ακαδημαϊκών αποτελούν κόλαφο για τους συγγραφείς του βιβλίου. «Το βιβλίο πάσχει πρώτον ως βιβλίο ιστορίας. Οι αδυναμίες του αποκαλύπτουν ότι οι συγγραφείς δεν έχουν αρκετές ιστορικές γνώσεις και καθόλου ιστορική σκέψη. Ούτε εμπειρία συγγραφής βιβλίων έχουν», αναφέρουν χαρακτηριστικά στη γνωμοδότηση τους οι ακαδημαϊκοί, που απορρίπτουν τη λύση των διορθώσεων. Στην πολυσέλιδη γνωμοδότηση το βιβλίο κρίνεται αναλυτικά, για κάθε περίοδο στην οποία αναφέρεται. Χαρακτηριστικές είναι οι παρατηρήσεις για την παρουσίαση της Επανάστασης του 1821. «Δεν έχει τις προβλεπόμενες θεματικές ενότητες: "Οι Έλληνες εκφράζουν τους καημούς και τις ελπίδες τους", "Σούλι, Μάνη, Σφακιά", "Εξεγέρσεις των Ελλήνων"», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Τελικά, όχι μόνο δεν είμαστε ικανοί να δημιουργήσουμε Ιστορία ανάλογη με αυτή του ενδόξου παρελθόντος μας, αλλά κατά πως φαίνεται δεν μπορούμε καν να συμφωνήσουμε σε αυτή που ήδη έχουμε...
Μπορείτε να βγάλετε τα δικά σας συμπεράσματα κατεβάζοντας και διαβάζοντας το βιβλίο:
http://www.antibaro.gr/society/istoria_math_1_23.pdf
http://www.antibaro.gr/society/istoria_math_24_53.pdf
http://www.antibaro.gr/society/istoria_math_54_73.pdf
http://www.antibaro.gr/society/istoria_math_74_93.pdf
http://www.antibaro.gr/society/istoria_math_94_113.pdf
http://www.antibaro.gr/society/istoria_math_114_138.pdf